Her zaman duyduğumuz bir tabir olan tarihi olay tabirinin derinine bir bakış atacağız bu yazımızda.
Tarihi Olay
Zaman içinde meydana gelen değişimler ve durumlar olay olarak nitelendirilmektedir. Belli bir süre içerisinde gerçekleşerek oluşan durumlara tarihi olay denmektedir. İstanbul’un fethi, Ankara’nın yeni başkent ilan edilmesi, Malazgirt savaşı ve Trabzon’un fethi gibi süreçler tarihi olay niteliği taşımaktadır.
Bu değişimler belirli bir süre içerisinde gerçekleşip son bulmuştur. Tarihi olayın yanı sıra bir diğer türü olan tarihi olgu da bulunmaktadır. Tarihi olgu daha çok benzer türdeki olayların bir bütün olarak anlatabilmek açısından kullanılan ve süreklilik yansıtan bir türüdür.
Buradaki olgular olayların akışında ortaya çıkmış olan uzun süreli gelişmeler olarak nitelendirilmektedir. Örnek olarak Türkiye’nin çağdaşlaşması veya İstanbul’un bir Türk şehri haline gelmesi tarihi niteliği olan olgular olmaktadır.
Tarihi Olay ve Olgu Farkları
Tarihi olay durumları olgu kavramından ayıran en önemli özellik tarihi olayın kısa sürede gerçekleşip bitmesi fakat tarihi olgunun uzunca bir sürüye yayılmış zaman diliminde gerçekleşmiş durumları yansıtmasıdır. Olay dediğimizde başlangıç ve bitiş süreleri genellikle bellidir.
Fakat durum olgu kavramına geldiğinde ise genellik ve süreklilik durumunun yaşandığı gözükmektedir. Buna ek olarak her yaşanan tarihi olayda gerçekleşmiş olduğu bir yer ve zaman dilimi gibi öğeleri mevcuttur. Olgu kavramında ise durumlar daha soyut ve genel olarak nitelendirilmektedir.
Bu sebeple herhangi bir yer veya zaman gibi durumlar belirli olmamaktadır. Tarihi olaylar halkın ilgisini çeken her türlü sosyal kültürel ekonomik dini ve benzeri alanlarda oluşmuş durumları anlatmaktadır. Fakat tarihi olgu kavramı belirli bir süre içerisinde gözlemlenerek süreklilik kazanan olaylardan meydana gelmektedir.
Tarihi Olay ve Olgu Örnekleri
Tarihi olay ve tarihi olgu kavramlarını daha iyi açıklayabilmek açısından İstanbul’un fethini ele alabiliriz. İstanbul’un fethi başlı başına bir tarihi olay niteliği taşıyan bir kavramdır. Fakat bu süreçten sonra yaşanan gelişmelerin her biri tamamen tarihi olgu kavramı içerisinde toplanmaktadır.
Örneğin istanbul’un Türk şehri olması bir tarihi olgu niteliği taşımaktadır. Diğer bir örnek olarak ise Amerika’nın keşfini alabiliriz. Yaşanmış ve bitmiş bir süreç olarak Amerika’nın keşfedilmesi tarihi bir olay niteliği taşımaktadır.
Fakat bu keşiften sonra yaşanan türlü durumların gerçekleşmesi tarihi olgu kavramını ortaya çıkartmaktadır. Sömürgeciliğin başlaması, yeni bölgelerin keşfedilmesi, ticaretin canlanması gibi durumlar tarihi olgu kavramlarını taşımaktadır.
Tarihi olay yazımızın sonuna geldik sizlerde kafanıza takılan soruları yorumlar kısmında bizlere sorabilirsiniz. Bilimsel tarihle alakalı daha fazla yazıya sitemizde bulunan genel tarih kısmından ulaşabilirsiniz.